Zakon Smoka

Zygmunt Luksemburski

Założycielem Zakonu Smoka był Zygmunt Luksemburski, syn Karola IV i prawnuk Kazimierza Wielkiego, w tym czasie był królem Węgier, następnie królem niemieckim, włoskim, czeskim a od 1433r. cesarzem rzymskim. Zygmunt zjednoczył europejskie rycerstwo, pogodził również zwaśnione strony Kościoła podczas soboru w Konstancji.

Zakon Smoka nazywany po łacinie Societas Draconistraum a po niemiecku Drachenorden ,powstał 12 grudnia 1408 r. Był zakonem rycerskim o świeckim charakterze, który jak głosił spisany po łacinie statut, miał „zapewnić bezpieczeństwo królowi Węgier i jego następcom, bronić Krzyża Pańskiego i walczyć z wrogami chrześcijaństwa, przede wszystkim z Imperium Osmańskim”. Wszyscy członkowie, nazywani w dokumencie baronami, składali przysięgę lojalności Zygmuntowi w zamian za co mogli się spodziewać licznych przywilejów i protekcji. W ówczesnej Europie był to najważniejszy zakon świecki. Herbem Zakonu był smok w okrąg zwinięty, głowę mający z ogonem splecioną, z paszczy otwartej płomieniem ziejący, a na grzbiecie krwawym krzyżem naznaczony, nad którym unosi się krzyż promienisty z napisem we środku : „O Quam Misericors est Deus Pius et Lustus” (O, jakże miłosierny, łagodny i sprawiedliwy jest Bóg). Formuła Zakonu Smoka nawiązywała w pewnym stopniu do powstałego w 1326 r. z inicjatywy króla węgierskiego Karola Roberta Andegaweńskiego, zakonu św. Jerzego (Societas militea Georgii), który był pierwszym w Europie rycerskim zakonem świeckim założonym przez króla i niezależnym od kościoła (Zakon został odnowiony w roku 2006 w Łodzi i przyjął nazwę „Międzynarodowy zakon rycerski św. Jerzego męczennika”). Oba zakony obrały za swojego patrona św. Jerzego, męczennika, którego legendarne pokonanie smoka uznawano powszechnie za symbol zwycięstwa dobra nad złem. Członkowie na wzór patrona deklarowali, że będą walczyć z Bestią, czyli z poganami, a przede wszystkim z Turkami. Oficjalnym strojem członków Zakonu Smoka był czerwony kaftan i zielony płaszcz. Zakon w swoich szeregach skupił europejskie elity. Początkowo przynależało do niej 21 członków. Byli to głównie lennicy i sojusznicy Zygmunta.

Herb Ostoja Ścibora ze Ściborzyc

Władca Serbii Stefan Lazarevic, możnowładca Górnych Węgier Ścibor ze Ściborzyc, Nikołaj II Gorjański, książę legnicko – brzeski Ludwik II Brzeski, król Polski Władysław II Jagiełło, wielki książę litewski Witold, król Anglii Henryk V Lancaster, król Neapolu Alfonso V Aragoński, książę Bawarii i król Danii Krzysztof III, władca Styrii, Karyntii i Krainy arcyksiążę Ernest Żelazny Habsburg, hospodar wołowski Wład II Drakula i jego syn Wład Palownik, kanclerz Krzysztof Szydłowiecki. Zygmunt po przegranej bitwie pod Golubacem w 1428 r, w której zginął Zawisza Czarny z Grabowa, postanowił rozszerzyć Zakon Smoka.

Portret Oswalda von Wolkensteina w szarfie zakonnej, wykonany w 1432 r.

Wśród nowych członków znalazł się Oswald von Wolkenstein z Tyrolu, członkowie znamienitych rodów włoskich, w tym Carrara, della Scala oraz panowie Wenecji, Padwy i Werony. Przyjęcie nowych członków nastąpiło w latach1431-1437, wtedy też wprowadzono dwa stopnie wtajemniczenia. W herbie tych którzy byli przyjęci na początku znajdował się smok i krzyż. Pozostali członkowie posługiwali się herbem, w którym umieszczony był wyłącznie smok. Po śmierci Zygmunta w 1437 r. znaczenie zakonu w zachodniej Europie zaczęło maleć. Po upadku Konstantynopola w 1453 r. zakon wciąż odgrywał dużą rolę w państwie węgierskim. Nigdy nie został formalnie rozwiązany.

Członek zakonu, książę legnicko – brzeski Ludwik II Brzeski przeniósł w pewnym zakresie formę Zakonu Smoka do powołanego z jego inicjatywy w dniu 7 sierpnia 1413 r. w Legnicy świeckiego rycerskiego zakonu Rudenband.

Współcześnie oficjalnym strojem odnowionego zakonu jest zielony płaszcz.

Źródła: Pod sztandarem Smoka – Kalejdoskop – Dorota Feluś

Herb Władysława Jagiełły

Order Smoka

Herb Odrowąż Kanclerza Krzysztofa Szydłowieckiego