Zakon Stary Topór

pieczęć Henryka V BZakon Stary Topór (Orden der alten Hacke), śląski świecki zakon rycerski założony w roku 1290 w księstwie legnickim. Jest jednym z pierwszych tego typu zakonów powstałych środkowej Europie. Został założony przez arystokratów z Legnicy, nie ma dokumentów potwierdzających czy fundatorem zakonu był książę Henryk V Brzuchaty, ale jest mało prawdopodobne aby na czele zakonu nie stał książę z królewskiej dynastii.

pieczęć Henryka V BrzuchategoZakon założono w celu wspólnych ćwiczeń jego członków zwiększających gotowość do cierpienia fizycznego i psychicznego wynikającego z udziału w prowadzonych wojnach. Książę Henryk V Brzuchaty prowadził w tym okresie aktywną politykę mającą na celu przejęcie kontroli nad innymi częściami Śląska. Członkowie zakonu tworzyli trzon wojsk książęcych.

śląsk

Godłem zakonu był złoty topór ze srebrnym toporzyskiem, będący również symbolem religijnym. Noszony był przez rycerzy członków zakonu na płaszczu, opończy, hełmie i tarczy. Topór jako broń obuchowo-sieczna jest symbolem heraldycznym najstarszych polskich herbów. Być może jest to pierwszy symbol polskiego rycerstwa. Najstarszy znany wizerunek to pieczęć Żegoty, wojewody krakowskiego z lat 1282-85. W chrześcijaństwie przyłożenie topora do korzeni traktowano jako symbol sądu ostatecznego. Topór stał się symbolem św. Józefa oraz św. Bonifacego, który za jego pomocą ściął wiele świętych drzew germańskich. Dlatego w ikonografii chrześcijańskiej często spotykamy znane postacie trzymające w ręce topór: męczenników ściętych (św. Barnaba, św. Mateusz), misjonarzy średniowiecznych ścinających święte drzewa pogan (św. Wolfgang).

Zakon Stary Topor został odnowiony i zarejestrowany jako stowarzyszenie.

herby2